‘Wat een geweldige schoolkring was dit! Er zijn heel goede dingen gezegd. Soms was het wel even spannend, maar iedereen bleef naar elkaar luisteren. En het duurde best lang’. Het enthousiasme straalt uit zijn ogen. ‘Het is wel vervelend dat het nodig is, maar dit was echt een goede schoolkring’. Met deze constatering vervolgt hij zijn weg.

Ik ben blij met zijn enthousiasme. Het geeft me een ander perspectief op deze verplichte schoolkring. ‘Vervelend dat het nodig is’, dat resoneert. Het is de enige manier om weer tot een gezamenlijk gedragen besluit te komen en toch voelt het als ‘falen’ dat we als staf dit voorstel hebben moeten doen. Hoezo eigen verantwoordelijkheid, hoezo gelijkwaardigheid?

Nederland 2019

‘Al doende leren, zeg je toch altijd?’, probeert ook een stemmetje in mijn hoofd me op andere gedachtente brengen. We hebben weer een stapje in die richting gezet. De reactie van deze student is het bewijs. ‘Maar draagt de oplossing bij aan het doel? Gaan mensen hiermee meer verantwoordelijkheid nemen?

‘Dit is waar we zijn’, redeneert mijn stemmetje verder. ‘Als te weinig mensen hun verantwoordelijkheid nemen komt de sociale veiligheid in het gedrang. Op dat punt neemt de wetgevende macht de verantwoordelijkheid over. Op de afgesproken wijze wordt een besluit genomen wat te doen om deze sociale veiligheid te waarborgen. De gemaakte afspraak is bindend voor iedereen binnen het afgesproken bereik. De verantwoordelijkheid wordt bij een bepaalde rol neergelegd, met behulp van een afvinklijst kunnen zij anderen controleren. Gezamenlijk controleren we de ‘ambtenaren in functie’. Nederland 2019 in een notendop, maatschappijleer in de praktijk’.

Hoe wordt het weer gewoon?

In de kringenkamer zitten nog drie dertienjarigen na te praten. ‘Het is wel te hopen dat dit gaat werken en het weer gewoon kan worden’. Ja, hoe wordt het weer gewoon? ‘Gewoon’ zoals we binnen DSA al vier jaar doen.

‘Misschien moeten we allemaal opnieuw door de kring. Ik denk dat een aantal mensen er dan niet meer door komt’, zegt een ander. Ik meng me in het gesprek.’Wat zouden dan redenen zijn, dat iemand niet zou kunnen blijven?’, vraag ik. Ze sommen op: ‘Taakjes niet doen, afspraken niet nakomen, vaak in de afsprakenkring zijn en dan nog steeds hetzelfde blijven doen’.

De jongen kijkt een van de anderen aan. ‘Niet dat ik het wil hoor, maar er zouden ook mensen kunnen zijn die vinden dat jij niet kan blijven’. Ze reageert verbaasd. ‘Ik? Wat doe ik dan?’ Ze beantwoord haar eigen vraag, benoemt een paar situaties en weet ook wat de aanleiding was van haar gedrag.

Gelijkwaardigheid

We belanden in een gesprek over gelijkwaardigheid. Hoe lastig het is voor nieuwe docenten, maar ook studenten. Hoe lastig het kan zijn om niet in oude reacties te vervallen, Hoe fijn het is als dit wel lukt, zoals nu. Dit gesprek hadden wij drie jaar terug niet op deze manier kunnen voeren. Deze realisatie haalt me uit mijn somberheid.

We leren! Stap voor stap, met vallen en opstaan ,ondanks frustratie en ontmoediging, dankbaar voor realisaties als deze.